સર આર્થર કોનન ડોયલની અમર કૃતિ “ધ હાઉન્ડ ઓફ ધ બાસ્કરવિલે” એ તેમના સુપ્રસિદ્ધ જાસૂસ શેરલોક હોમ્સની સૌથી પ્રખ્યાત અને લોકપ્રિય વાર્તાઓમાંની એક છે. આ નવલકથા ડાર્ટમૂરના ભેદી અને ભૂતિયા વાતાવરણમાં સ્થિત બાસ્કરવિલે પરિવાર પર સદીઓથી ચાલી આવતી એક શાપિત કથાની આસપાસ ફરે છે, જેમાં એક ભયાનક, અલૌકિક કૂતરા દ્વારા થતી હત્યાઓનો ઉલ્લેખ છે.

વાર્તાની શરૂઆત ત્યારે થાય છે જ્યારે સર ચાર્લ્સ બાસ્કરવિલેનું રહસ્યમય સંજોગોમાં મૃત્યુ થાય છે, અને તેના મિત્રોને શંકા છે કે આ મૃત્યુ કુટુંબના શાપિત કૂતરાને કારણે થયું છે. વારસદાર, સર હેનરી બાસ્કરવિલે, જ્યારે બાસ્કરવિલે હોલ પર પાછા ફરે છે, ત્યારે તેમને પણ સમાન ભયનો સામનો કરવો પડે છે. આ રહસ્યને ઉકેલવા માટે, ડો. વોટસનને ડાર્ટમૂર મોકલવામાં આવે છે, જ્યારે શેરલોક હોમ્સ પડદા પાછળ રહીને કેસની તપાસ કરે છે.

ડોયલે આ વાર્તામાં રહસ્ય, ભય અને સસ્પેન્સનું અદ્ભુત મિશ્રણ કર્યું છે. ડાર્ટમૂરનું સૂમસામ અને ભેજવાળું લેન્ડસ્કેપ, કાળો કૂતરો, અને સ્થાનિક લોકોની અંધશ્રદ્ધા વાર્તામાં રહસ્યમય વાતાવરણ ઉમેરે છે. હોમ્સ તેની અદ્ભુત તાર્કિક ક્ષમતા, વિગતો પરનું ધ્યાન અને વૈજ્ઞાનિક અભિગમનો ઉપયોગ કરીને અલૌકિક લાગતા બનાવો પાછળના તર્કને ઉઘાડા પાડે છે. આ પુસ્તક ન્યાય, ગુનાખોરી, અને માનવ મનોવિજ્ઞાનના પાસાઓ પર પ્રકાશ પાડે છે અને અંત સુધી વાચકને રહસ્યને ઉકેલવામાં જોડી રાખે છે. “ધ હાઉન્ડ ઓફ ધ બાસ્કરવિલે” એ માત્ર એક ઉત્તમ જાસૂસી નવલકથા જ નથી, પરંતુ તે સાહિત્યિક જગતમાં શેરલોક હોમ્સને એક આઇકોનિક પાત્ર તરીકે સ્થાપિત કરવામાં પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે.